U novembru izbori za članove Savjeta mjesne zajednice

Skupština opštine Teslić, na 8. redovnoj sjednici održanoj 30. septembra 2021. godine, donijela je Odluku o raspisivanju izbora za članove savjeta mjesnih zajednica na području opštine Teslić. Izbori će se sprovesti u nedjelju 14. novembra 2021. godine u svim mjesnim zajednicama na području opštine Teslić. Biračka mjesta će biti otvorena od 8,oo do 16,oo časova.

Izbor savjeta mjesnih zajednica, sprovodi se prema kriterijumu broja birača na izvodu iz Biračkog spiska. Prema navedenom kriterijumu, Savjet mjesne zajednice Čečava broji sedam članova. Izbor članova će se obaviti na biračkom mjestu putem tajnog glasanja. Da bi izbori bili potvrđeni, na izbore se mora odazvati najmanje pet posto birača.

Posljednji izbori za članove savjeta mjesnih zajednica su održani u julu 2014. godine, kada je većinu savjeta na opštini Teslić formirao SDS, preuzimajući i Čečavu od kadrova SNSD-a. Očekuje se da i na ovim izborima ove dvije stranke vode najveću borbu, ali u Čečavi bi im ovaj put neko treći mogao pomrsiti konce.

Kako saznajemo, ove godine će po prvi put u Čečavi, pored političkih partija, na izborima učestvovati i Lista građana, odnosno neformalna grupa mještana koja u ovom trenutku prikuplja potpise. Da bi Lista mogla učestvovati na izborima, potrebno je da svaki njen kandidat obezbijedi 50 potpisa. Da li će na vrijeme obezbijediti potrebne potpise i da li će Čečava dobiti nestranački Savjet, ostaje da se vidi.

Mjesna zajednica

Mjesna samouprava u obliku mjesnih zajednica bila je u doba prijašnjeg sistema, države SFRJ, ustavna kategorija i predstavljala je jedan od tri stuba „jedinstvenog sistema samoupravljanja i vlasti radničke klase i svih radnih ljudi“. Osnivana je radi ostvarivanja određenih zajedničkih interesa i potreba stanovništva i njegovog učešća u obavljanju i odlučivanju o poslovima opštine.

Mjesne zajednice su vršile značajne nadležnosti koje su im prenijele/delegirale opštine tako da se slobodno može reći da su bile dio sistema upravljanja u državi. Mjesne zajednice su imale ovlašćenja da izdaju veliki broj zvaničnih dokumenata, imale su svoje predstavnike u organima na lokalnom nivou i ključnu funkciju u planiranju i realizaciji infrastrukturnih projekata na svom području. Mjesne zajednice u SFR Jugoslaviji imale su status pravnog lica, a taj status garantovao je pravo da mjesna zajednica ima svoj račun, svoju imovinu (pokretnu i nepokretnu), da raspolaže vlastitim finansijskim sredstvima koja je sticala posredstvom ličnog učešća građana, odnosno samodoprinosa, sredstvima prikupljenim od davanja u zakup imovine kojom je raspolagala te sredstvima od usluga koje su vršile mjesne zajednice.

Nakon 1995. godine, mjesne zajednice su se suočile sa brojnim izazovima tako da nisu uspjele povratiti ovlašćenja koje su ranije imale. Njihova „manja važnost“ uzrokovana je pravnim statusom kao i činjenicom da je veliki broj tzv. „ruralnih“ sredina napušten, značajno osiromašen, što je sve zajedno smanjilo zahtjeve za ponovnim uspostavljanjem ranijeg koncepta mjesne zajednice, pa se slobodno može reći da su mjesne zajednice izgubile pravnu i administrativnu moć.

Gubitkom ranijih ovlašćenja, a posebno gubitkom statusa pravnog lica u Republici Srpskoj (nije slučaj u Federaciji), mjesne zajednice se percipiraju kao neobavezan oblik neposrednog učešća građana u lokalnoj samoupravi, ali na terenu one su uglavnom postale poltronska ekspozitura raznih politika na višim nivoima, onemogućena da na bilo koji način služi svojoj svrsi.

Na njen položaj i efikasnost u obezbjeđenju uslova za realizaciju razvojnih projekata i zadovoljavanju potreba građana utiče i činjenica da li sa njenog područja ima izabranih odbornika u Opštini, što je u slučaju Čečave naročito poražavajuća situacija. Efikasnost i funkcionalnost, kada je i ima, u trenutnom okruženju u najvećoj mjeri zavisi od entuzijazma malog broja aktivista, ali i od materijalne i političke podrške opštinskih i gradskih vlasti.

Mjesne zajednice nisu u posljednjih tridesetak godina dovoljno korišćene kao mehanizam lokalne samouprave i neposrednog učešća građana u donošenju odluka. Prijedlozi koji idu u pravcu zagovaranja „unutrašnje decentralizacije” koja podrazumijeva prenošenje dijela poslova, ali i sredstava, sa grada i opštine na mjesnu zajednicu, najčešće nailaze na otpor predstavnika lokalnih vlasti. U kom smjeru će se odvijati situacija u Čečavi nakon izbora i koliki legitimitet će imati izabrani Savjet, zavisiće i od izlaznosti na izbore. Veća izlaznost bi mogla potaknuti i veće učešće Čečave u oblikovanju njene budućnosti.