Mitrovdanske zadušnice

Pravoslavni vjernici izlaze danas na groblja, da se pomole za svoje drage i upale im svijeću. Ovo je jedan od četiri zadušna dana u godini, kada se u svim hramovima Srpske pravoslavne crkve služi takozvana zaupokojena liturgija.
Kod nas su ove zadušnice ušle iz Rusije, gdje su kao poseban pomen za mrtve ustanovljene u 14. vijeku.

Mitrovdanske zadušnice obilježavaju se danas u čečavskom groblju Gaj, sa početkom u 12.00 časova.

Sveti Dimitrije Solunski Mirotočivi je bio hrišćanski mučenik za koga se vjeruje da je živio u Solunu početkom 4. vijeka. Tokom srednjeg vijeka, Sveti Dimitrije je poštovan kao jedan od najvažnijih pravoslavnih vojnih svetaca. Slavi se 8. novembra.

Kult svetog ratnika Dimitrija je rasprostranjen i kod Srba zahvaljujući velikoj duhovnoj bliskosti sa grčkim narodom, gdje je ovaj svetitelj veoma slavljen još od vremena turske najezde. Dimitrije je, po očevoj smrti naslijedio vojvodsko zvanje, a kako je vaspitavan u hrišćanskom duhu, on je propovijedao hrišćanstvo, umjesto da ga, po zapovijesti i nalogu cara Maksimijana, istrijebi. Saznavši da je namjesnik Dimitrije hrišćanin i da je mnoge, ne odvratio nego preobrazio u hrišćanstvo, po naređenju cara Maksimijana biva izboden kopljem usred molitve, a tijelo mu bi bačeno, te ga hrišćani tajno uzeše i sahraniše. Na mjestu gdje je sahranjen, velomža iz Ilirije, po imenu Leontije, koji se izliječio od teške bolesti na grobu ovoga svetitelja i mučenika, u znak zahvalnosti je podigao crkvu. Kopajući temelje crkve, pronađene su mošti svetoga velikomučenika Dimitrija.

Sveti Dimitrije se smatra zaštitnikom Soluna, jer je spasio grad od neprijateljske vojske, iscjeljiteljom bolesnika i nevoljnika. Rusi ga takođe slave i smatraju ga za pokrivitelja i zaštitnika Sibira. I svi pravoslavni hrišćani i vjerni slave ovog velikomučenika vjerujući u njegove iscjeljiteljske moći koje su mnogima pomogle, a to je i Krsna slava mnogih pravoslavnih vjernika.

Gradovi u Srbiji Kosovska Mitrovica i Sremska Mitrovica dobili su ime po Svetom Dimitriju Solunskom Mirotočivom. U Srpskoj crkvi je više od 120 hramova posvećeno svetom Dimitriju. Njegov lik nalazi se od 1388. godine na grbu Sremske Mitrovice gdje se, takođe, veoma poštuje ovaj svetitelj.

Crkveni istoričari nisu saglasni oko toga da li život svetitelja treba vezati za Solun ili Sremsku Mitrovicu, jer je, prema zapisima iz osmog vijeka, pogubljen u Sirmijumu, a ostaci su mu prenijeti u Solun, nakon što su varvari osvojili Srem.